/ Współpraca zagraniczna
Synergia trzech konwencji
Synergia między trzema konwencjami, Bazylejską, Rotterdamską i Sztokholmską
Tematyka poszczególnych konwencji:
- Konwencja Rotterdamska (RC) w sprawie procedury zgody po uprzednim poinformowaniu w międzynarodowym handlu niektórymi niebezpiecznymi substancjami chemicznymi i pestycydami
- Konwencja Bazylejska (BC) o kontroli transgranicznego przemieszczania i usuwania odpadów niebezpiecznych
- Konwencja Sztokholmska w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych
Co to jest synergia
Synergia – proces zacieśniania współpracy i koordynacji prac podejmowanych przez poszczególne konwencje (Bazylejską, Rotterdamską i Sztokholmską)
Cel synergii
Proces synergii w/w konwencji ma na celu:
- zwiększenie skuteczności działań Konwencji Bazylejskiej, Rotterdamskiej i Sztokholmskiej
- unikanie podejmowania odrębnych działań w tych samych obszarach
- większą oszczędność środków finansowych przeznaczonych na realizację celów w/w konwencji.
Początki prac nad synergią
W 2006 powołano Ad Hoc Joint Working Group (AHJWG) odpowiedzialną za wzmacnianie współpracy i koordynacji między Konwencją Bazylejską, Rotterdamską i Sztokholmską. W jej skład wchodziło 15 osób, reprezentujących poszczególne konwencje, a spotkaniom przewodniczyły 3 osoby (co-chairs).
Grupa spotkała się trzy razy, dwa razy w 2007 r. i raz w 2008 r.
W trakcie tych spotkań ustalono zbiór zaleceń mających na celu promowanie synergii zarówno na poziomie krajowym jak i regionalnym i globalnym.
W oparciu o zalecenia grupy przygotowano projekty decyzji dla poszczególnych Konferencji Stron każdej z konwencji, w celu rozważenia i przyjęcia.
Decyzje Konferencji Stron w sprawie synergii
Konferencje Stron poszczególnych konwencji zaakceptowały w formie wiążącej decyzji projekt przygotowany przez AHJWG bez dodatkowych zmian (RC i BC w 2008 r., a SC w 2009).
Wśród postanowień decyzji pojawiła się miedzy innymi kwestia wspólnych działań (joint services) pomiędzy trzema konwencjami, w tym w celu organizacji pierwszego wspólnego nadzwyczajnego spotkania konferencji stron poszczególnych konwencji.
Działania podejmowane na podstawie decyzji o synergii
- Powołanie przez Dyrektora Wykonawczego UNEP i Dyrektora Generalnego FAO Synergies Oversight Team (15 lipca 2009) celem wsparcia ich w procesie implementacji decyzji oraz w celu przygotowania do ExCOP (Extraordinary Meeting of the Conferencess of the Parties). Jego skład to przedstawiciele UNEP I FAO.
- Ustanowienie grupy koordynującej i wspieranie przygotowania do ExCOP. W składzie przedstawiciel każdej z konwencji oraz przedstawiciel UNEP
Różne aspekty synergii uwzględnione w zbiorowej decyzji:
Wspólne działania (joint activities)
i. Zagadnienia organizacji pracy:
- Koordynacja na poziomie krajowym (program wspierania synergii na poziomie krajowym: warsztaty regionalne, projekty pilotażowe
- Współpraca w zakresie programów działania (wspólny program prac w zakresie transferu technologii oraz budowania potencjału/możliwości)
- Wspólne wykorzystanie krajowych biur i centrów (wykorzystanie istniejących centrów regionalnych do organizacji warsztatów trzech konwencji, koordynacja działań pomiędzy regionalnymi centrami np. plan prac)
ii. Zagadnienia techniczne
- Krajowe raportowanie (3 konwencje mają różne cykle raportowania, plany synchronizacji, wspólny format i synchronizacja dla KB i KS, nie uwzględnia się KR)
- Mechanizmy zgodności (wdrożenie systemów zgodności w KR i KS na wzorze KB, następnie koordynacja mechanizmów)
- Współpraca w zakresie tematów technicznych i naukowych (wypracowano listę substancji chemicznych wspólnych dla trzech konwencji do dalszego opracowania wytycznych technicznych odnoszących się do cyklu życia tych substancji)
iii. Zagadnienia dotyczące zarządzania informacją i podnoszenie świadomości
- Zasięg działania i podnoszenie świadomości (wspólna strategia komunikacji, kampanie podnoszące świadomość nt. trzech konwencji)
- Wymiana informacji i mechanizm „clearing house” (wypracowanie mechanizmu „clearing house” dla trzech konwencji, tak aby stworzyć dużą bazę danych, wspólna dla w/w konwencji oraz odpowiednia płaszczyznę wymiany informacji)
- Wspólny wkład/występowanie w innych procesach (WTO, WCO, IMPEL, INECE, SAICAM, CSD, inne programy UNEP i FAO)
Wspólne zarządzanie (joint managerial functions)
Zgodnie z decyzją powołano funkcję wspólnego szefa sekretariatów trzech konwencji. Celem takiego działania jest wzmocnienia współpracy i koordynacji między trzema konwencjami.
Wspólny szef powołany jest na okres dwóch lat, do momentu podjęcia decyzji w sprawie przyszłości tego stanowiska. Do tego czasu Strony konwencji zostały poproszone o dobrowolne wsparcie dodatkowymi środkami zapewniającymi funkcjonowanie tego stanowiska. Wsparcie jest konieczne aż do podjęcia decyzji w sprawie przyszłości stanowisko lub do końca 2013 r., w zależności co nastąpi wcześniej.
Ponad to, dyrektor wykonawczy UNEP we współpracy z dyrektorem generalnym FAO wspólnie podejmują działania zmierzające podjęcia zmian w organizacji sekretariatów poszczególnych konwencji, włączając w to możliwość dalszego funkcjonowania stanowiska wspólnego szefa sekretariatów w sposób nie mający wpływu na budżet każdej z trzech konwencji. Zmiany powinny być przyjęte jak najprędzej, ale nie później niż do 2013 r. i powinny zapewnić zachowanie autonomii prawnej przez każdą z konwencji, mieć na uwadze nadrzędne cele konwencji jakimi jest ochrona zdrowia ludzkiego i środowiska, zapewnienie realizacji celów każdej z konwencji w równym stopniu, zwiększenie skuteczności i efektywności współpracy i koordynacji trzech sekretariatów. Zmiany powinny doprowadzić również do zmniejszenie obciążeń administracyjnych i maksymalizacji efektywnego i skutecznego wykorzystania środków.
Wspólne służby (joint services)
Decyzja UNEP wskazuje na 5 tematów wspólnych dla służb:
wsparcie finansowe i administracyjne
służba prawna
technologie informacyjne
służby informacyjne
mobilizacja zasobów
Synchronizacja cykli budżetowych
Sekretariaty każdej z konwencji podjęły decyzję o synchronizacji cykli budżetowych poszczególnych konwencji od 2010 r.. Pozwoli to na zintegrowaną realizację programu prac trzech konwencji.
Wspólne audyty kont oraz sekretariatów
Decyzja dotycząca wspólnych audytów mówi o udostępnianiu raportów obejmujących kontrolę miedzy innymi funduszy powierniczych, do zapoznania się i konsultacji poszczególnym Konferencjom Stron.
Dyrektor Wykonawczy UNEP wystąpił do Biura Narodów Zjednoczonych ds. Wewnętrznego Nadzoru z wnioskiem o przeprowadzenie wewnętrznego audytu w zakresie strategicznego
zarządzanie wielostronnymi porozumieniami dotyczącymi środowiska naturalnego, w których UNEP uczestniczy zapewniając funkcje sekretariatu w tym zapewnia obsługę administracyjną, nadzorującą, zarządzającą dla tych programów, ponosząc za to jednocześnie odpowiedzialność.
Dyrektor Wykonawczy UNEP jest zobowiązany do przedstawienia wyników kontroli przeprowadzonej w 2010 r. Konferencjom stron każdej konwencji, które odbędą się w 2011 r.
Mechanizm przeglądu
Zgodnie ze zbiorową decyzją na zwyczajnych spotkaniach Konferencji Stron każdej z konwencji, które odbędą się w 2013 r. ocenione zostanie na ile podjęcie wspólnych działań, wspólnych funkcji kierowniczych i wspólnych służb, przyczyniły się do wzmocnienia wdrażania trzech konwencji na poziomie krajowym, regionalnym i globalnym, do zmniejszenia obciążeń administracyjnych i maksymalizacji skutecznego i efektywnego wykorzystania zasobów na wszystkich poziomach, biorąc pod uwagę globalne problemy i potrzeby krajów rozwijających się i krajów w okresie transformacji gospodarczej. Oceniany będzie także wpływ ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska na rzecz promocji.
Sekretariat Konwencji Bazylejskiej, Rotterdamskiej i Sztokholmskiej uruchomił nową stronę internetową, "Synergia między Konwencją Bazylejską, Rotterdamską i Sztokholmską”, w skrócie „Synergia”. Jest to kompendium wiedzy na temat procesu synergii między trzema konwencjami. Na stronie jest bezpośredni dostęp do decyzji w sprawie synergii, do wspólnego programu działań dla konwencji, do propozycji organizacji sekretariatu, do raportów, do kalendarz spotkań i wielu innych dokumentów i informacji.
Strona "Synergia" jest dostępne za pośrednictwem jednego z trzech adresów:
http://synergies.basel.int, http://synergies.pic.int, http://synergies.pops.int
