/ Współpraca zagraniczna
Konwencja rotterdamska
Celem Konwencji jest promowanie wspólnej odpowiedzialności oraz wysiłków jej Stron w międzynarodowym handlu niebezpiecznymi chemikaliami po to, aby chronić zdrowie i środowisko przed potencjalnym zagrożeniem, jak również przyczyniać się do ich przyjaznego wykorzystania dla środowiska naturalnego. Konwencja opiera się głównie na niewiążących prawnie przepisach Wytycznych Londyńskich na temat wymiany informacji dotyczących chemikaliów w handlu międzynarodowym Programu Ochrony Środowiska Narodów Zjednoczonych (UNEP), zmienionego w 1989 r. oraz na Międzynarodowym Kodeksie Postępowania w sprawie dystrybucji i użytkowania pestycydów, zmienionego w 1990 r. Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).
Zgodnie z podstawową zasadą Konwencji wywóz zakazanych lub podlegających surowym ograniczeniom chemikaliów wymienionych w Załączniku III do Konwencji może nastąpić wyłącznie za zgodą po uprzednim poinformowaniu (PIC) strony dokonującej przywozu. Ustanowiono procedurę dotyczącą formalnego otrzymywania i upubliczniania decyzji państw dokonujących przywozu dotyczących ich zamiaru otrzymywania przyszłych transportów niektórych chemikaliów oraz zapewniania, że państwa dokonujące wywozu będą stosować się do tych decyzji. W chwili obecnej procedurze PIC podlega 47 chemikaliów. Konwencja ustanawia mechanizm umożliwiający dodawanie kolejnych substancji, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów.
Aby doprowadzić do poddania danej substancji chemicznej wspomnianej wyżej procedurze, strony muszą powiadomić Sekretariat o wszelkich ostatecznych regulacjach prawnych zakazujących lub surowo ograniczających użycie takiej substancji wchodzącej w zakres Konwencji. Po przedłożeniu do Sekretariatu powiadomień przez co najmniej dwie strony należące do różnych regionów geograficznych ustalonych przez Konferencję Stron na mocy Konwencji, informacje są oceniane przez organ pomocniczy, Komitet ds. Przeglądu Chemikaliów. W skład Komitetu wchodzą wyznaczeni przez rządy specjaliści w zakresie zarządzania chemikaliami. Jeżeli zostaną spełnione odpowiednie kryteria, Komitet sporządza projekt wytycznych dla decyzji i zaleca Konferencji Stron objęcie danej substancji chemicznej procedurą PIC. Konferencja Stron podejmuje decyzję dotyczącą włączenia danej substancji do wspomnianej procedury. Następnie wszystkie Strony otrzymują projekt wytycznych, w którym znajdują się informacje umożliwiające im podjęcie decyzji dotyczącej przyjęcia lub odrzucenia przywozu, lub zezwolenia na przywóz pod pewnymi warunkami. Sekretariat co pół roku informuje wszystkie Strony o otrzymanych odpowiedziach (tak zwane „okólniki PIC”), które zostają umieszczone również na stronie internetowej PIC http://www.pic.int/.
Strony dokonujące wywozu zobowiązane są do zapewnienia, aby ich eksporterzy przestrzegali wszystkich decyzji dotyczących przywozu.
Kolejny kluczowy filar Konwencji odnosi się do wymiany pomiędzy Stronami informacji dotyczących potencjalnie niebezpiecznych chemikaliów, które mogą być przedmiotem wywozu i przywozu. Głównym przepisem w tym aspekcie jest wymóg, zgodnie z którym Strona planująca wywóz substancji chemicznej, której stosowanie na jej terytorium jest zabronione lub podlega surowym ograniczeniom, musi powiadomić Stronę dokonującą przywozu, że będzie miał miejsce tego rodzaju wywóz. Wymóg ten musi zostać spełniony przed dokonaniem pierwszego przewozu oraz corocznie po jego dokonaniu (tak zwana procedura „powiadomienia o wywozie”), aż do momentu kiedy substancja ta stanie się przedmiotem procedury PIC, a Strona dokonująca przywozu przekaże odpowiedź dotyczącą przewozu substancji chemicznej dostarczoną stronom. Ponadto Strona dokonująca wywozu musi wymagać, aby wywóz chemikaliów objętych procedurą PIC podlegał przepisom dotyczącym oznakowania opakowań zapewniającym odpowiednią dostępność informacji dotyczących ryzyka i/lub zagrożeń dla zdrowia lub środowiska. Może ona również narzucić podobne wymogi dotyczące wywozu w odniesieniu do innych chemikaliów, które są zabronione lub podlegają surowym ograniczeniom w obrocie krajowym.
Konwencja zawiera również przepisy dotyczące pomocy technicznej pomiędzy Stronami. Strony posiadające bardziej zaawansowane programy dotyczące zarządzania chemikaliami powinny udzielać pomocy technicznej, włącznie ze szkoleniami, innym Stronom, takim jak kraje rozwijające się, aby pomóc im stworzyć ich własną infrastrukturę i zdolności do zarządzania chemikaliami.
Strona Konwencji rotterdamskiej: http://www.pic.int/
Wyznaczony Organ Krajowy ds. Konwencji rotterdamskiej w Polsce
DNA for the Rotterdam Convention in Poland:
Biuro do Spraw Substancji Chemicznych (Bureau for Chemical Substances)
Osoba odpowiedzialna: Magdalena Frydrych
Główny Specjalista w Departamencie ds. Oceny Ryzyka
Tel: +48 42 2538413
Fax: +48 42 2538 444
e-mail: mfrydrych@chemikalia.gov.pl
Konwencja rotterdamska została wdrożona do prawa europejskiego Rozporządzeniem (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008 r. dotyczące wywozu i przywozu niebezpiecznych chemikaliów.
Tekst Konwencji rotterdamskiej
Treść rozporządzenia:
